Private markten
Over ons
Publieke markten
© Quaestor Vermogensbeheer NV 2024
Privacybeleid
Zowat elke zichzelf respecterende vermogensbeheerder is vandaag met private equity bezig, omdat de klanten ernaar vragen en omdat er steeds minder bedrijven naar de beurs komen. De meeste private banken zetten een fonds op voor de rijke klanten en dat fonds investeert op zijn beurt in andere fondsen. Geert Vastiau en Lode Langedock, allebei partner bij Quaestor, vinden zo’n fund of funds “een beetje een black box”. Daarom organiseert Quaestor de beleggingen in private equity en in private debt op een andere manier. Dat ‘anders willen doen’ zit al van sinds de opstart in het DNA van Quaestor. “In het prille begin waren we met vijf mensen”, herinnert stichtende partner Geert Vastiau zich. “Wij werkten allemaal bij een grootbank. Maar we wilden wat meer ondernemer en wat minder bankier zijn. We wilden de klanten een meer flexibel aanbod kunnen geven, wat in een grote instelling soms moeilijk was. Op een keer hebben we de koppen bij elkaar gestoken. We hebben raad gevraagd aan de financiële toezichthouder FSMA, om te weten welke vergunning we nodig hadden en toen zijn we ervoor gegaan. Vandaag zijn we met zeven partners en 32 medewerkers.”
GEERT VASTIAU. “Aan het einde van de jaren negentig verdienden de banken nog veel geld op transacties. Dat betekende dat de aandelen en de obligaties in de portefeuilles moesten roteren. De klanten hadden daar niet altijd een boodschap aan. Ik voelde dat die houding bij de banken niet snel zou veranderen en ik wilde vooral dat anders doen.
2,1 MILJARD euro heeft Quaestor onder beheer.
Wij voelden ons ondernemer en wij wilden graag werken voor andere ondernemers. De link naar private equity was dan snel gelegd.” LODE LANGEDOCK. “In het begin lag onze focus meer op beursgenoteerde aandelen en obligaties, maar stelselmatig hebben we die verlegd richting private equity. Dat zit nu eenmaal in de lift. Vooral bij ondernemers die dikwijls zelf hun zaak verkocht hebben, soms aan een private-equity-investeerder, is er veel appetijt om zelf in andere niet-beursgenoteerde ondernemingen te investeren.”
VASTIAU. “Er zijn gewoon veel meer private dan publieke bedrijven. Ik denk dat het met de regelgeving te maken heeft. Bedrijven zien het niet meer zitten om te voldoen aan alle regels van een beursnotering. Je hebt ook veel private bedrijven die gewoon in handen van de stichters zijn, waar dus geen externe investeerders in aanwezig zijn. “Er zijn wel steeds meer vermogende particulieren actief in private equity. Vroeger was het meer de speeltuin van institutionele beleggers zoals pensioenfondsen en verzekeraars. Onze klanten zijn sinds 2004 actief in private equity via Belgische fondsen zoals Creafund, Hummingbird en Sofindev, maar evengoed via fondsen uit Londen zoals Greyhound Capital.” LANGEDOCK. “Het manisch depressieve en de dagelijkse schommelingen van de beurs zijn een raar gegeven voor veel ondernemers. Want zij weten dat hun bedrijf niet zonder reden in een week tijd 10 procent meer of minder waard kan worden. Daardoor hebben ondernemers vaak meer affiniteit met niet-beursgenoteerde beleggingen. Al hebben ze vaak nog een beleggingsportefeuille met beursgenoteerde bedrijven bij een of meer banken waar ze kredieten hebben lopen. Wij voelen bij de ondernemers die al wat langer klant zijn en zowel beursgenoteerde als niet-beurs genoteerde beleggingen hebben, dat hun aandacht voor de beurs afneemt.”
‘De neiging om de cijfers op te kloppen zal bij beursgenoteerde bedrijven groter zijn door de druk van kwartaalrapportering’
GEERT VASTIAU, QUAESTOR
VASTIAU. “De toegang van particulieren tot private equity moet op de een of andere manier gefaciliteerd worden. Wij zetten een structuur op om het geld van de klanten te poolen om dan met één ticket binnen te komen bij een private-equityfonds. Wij zetten geen fund of funds op, want dat is eigenlijk een beetje een black box. Als belegger doe je mee met dat ene fonds, maar je weet op voorhand niet waarin dat zal beleggen. “Wij komen elk jaar met een bepaald aanbod naar onze klanten en zij kiezen met welke fondsen ze willen meedoen en voor welke bedragen. We proberen de beheerders van die fondsen ook naar België te halen, zodat ze persoonlijk hun verhaal kunnen doen aan onze klanten. Onze klanten zijn veelal ondernemers die echt wel willen weten welke bedrijven die fondsen zoeken en op welke manier ze meerwaarde willen creëren. Als de beleggers meer betrokken worden, is er automatisch ook meer vertrouwen in de fondsbeheerders.” LANGEDOCK. “Veel van onze vermogende klanten zouden normaal geen toegang hebben tot die private-equityfondsen. Die zijn niet geïnteresseerd in tickets van 1, 2 of zelfs 5 miljoen euro, omdat die te complex zijn om op te volgen. Wij zorgen ervoor dat honderden klanten toegang krijgen tot private equity. En we nemen alle administratie voor onze rekening, zodat de fondsen maar één tegenpartij hebben. Wij zorgen dat we onze klanten kennen en we controleren of die beleggingen wel bij hun beleggingsprofiel passen. Die fondsen weten intussen ook dat wij elk jaar goed zijn voor een bepaald bedrag en komen om die reden bij ons aankloppen.”
VASTIAU. “Je moet een onderscheid maken tussen de segmenten van private equity. Het grootste deel van ons aanbod zit in buyout. Dat betekent dat de investeringsfondsen een meerderheid van de aandelen van een bedrijf kopen en er echt bovenop zitten. Vaak gaat dat om familiebedrijven. De kans op fraude van het management is daar heel klein. “In venture capital zit je misschien met dertig fondsen, die telkens één of enkele procenten van de aandelen bezitten. Ook bij niet-beursgenoteerde groeibedrijven die nog verlieslatend zijn en nog kapitaal nodig hebben, growth capital dus, zou het wel eens kunnen gebeuren dat de zaken wat beter worden voorgesteld dan ze zijn.
VERWACHT RENDEMENT MET PRIVATE EQUITY
Quaestor mikt met de beleggingen in private equity op een gemiddeld nettorendement (IRR) van minstens 15 procent per jaar. De klanten zouden na tien jaar meer dan twee keer hun inleg moeten terugkrijgen.
Maar de kans dat er iets misloopt bij een beursgenoteerd bedrijf lijkt mij groter. Niet-beursgenoteerde bedrijven zijn doorgaans kleiner en dus gemakkelijker te controleren. Ze kunnen meer in de luwte werken, terwijl er gigantisch veel druk staat op het management van beurs genoteerde bedrijven dat om de drie maanden met kwartaalcijfers moet komen. De neiging om de cijfers op te kloppen zal bij een beursgenoteerd bedrijf daardoor misschien wel groter zijn”
VASTIAU. “Wij richten sinds 2015 ongeveer elk anderhalf jaar een fonds op, om 65 miljoen euro op te halen bij onze klanten om achtergestelde obligatieleningen van 3 tot 10 miljoen euro te verstrekken aan een tiental bedrijven. Tot 3 miljoen euro kunnen ondernemingen vaak nog terecht bij vrienden en familie. Wij bedienen daar een niche, want boven 10 miljoen euro zijn er grotere partijen die beter geplaatst zijn om krediet te verschaffen. Het gaat dus niet om kapitaal, maar om obligatieleningen met hoge rentes om de groei van Belgische bedrijven of bedrijven met een Belgische link te financieren. Voor die fondsen zit het beslissingsproces volledig bij ons. Wij beslissen welke bedrijven financiering kunnen krijgen.” LANGEDOCK. “We schrijven enkel in op obligatieleningen van bedrijven die ook bancaire financiering krijgen. We stellen ons dus niet in de plaats van de banken, maar we zorgen voor een aanvulling op de leningen van de banken. Het gaat om gezonde bedrijven, met een sterk businessmodel, die gewoon nog een tikkeltje extra financiering kunnen gebruiken en hun kapitaal liever nog niet willen openstellen voor externe investeerders. Soms komen er ook bedrijven bij ons aankloppen die een grotere nood aan financiering hebben. Dan kunnen we naast de fondsen ook rechtstreekse obligatieleningen aan onze klanten aanbieden. In het fonds moet voldoende spreiding zijn. We kunnen dit soort beleggingen enkel aan mensen met een groot vermogen aanbieden. Als je dit aan het brede publiek wilt aanbieden, dan komen er veel bijkomende kosten bij kijken.”
LANGEDOCK. “Vroeger werkten we voor klanten vanaf 1 miljoen euro. Enkele jaren geleden hebben we die drempel naar 2,5 miljoen euro gebracht. Wij werken, met alle respect, niet voor mensen die slechts een paar honderdduizenden euro’s bij ons willen beleggen. Private equity is enkel toegankelijk voor de grotere vermogens.”
VASTIAU. “Wij denken daar anders over. Het is hoe dan ook moeilijk er één percentage op te plakken. Voor de ene persoon moet de portefeuille al wat meer liquide zijn dan voor de andere. Maar als liquiditeit geen rol speelt, als je het geld niet snel nodig hebt, denk ik dat private equity een veel hoger percentage van de portefeuille mag uitmaken, als het beleggersprofiel van de betrokken persoon het mogelijk maakt. Liquiditeit is ook geen absoluut gegeven. Als jij een portefeuille met private equity opstart, weet je dat je de eerste vijf of zes jaar niet veel geld zult terug krijgen. Als je portefeuille wat meer matuur is, als je tien, negen en acht jaar geleden hebt geïnvesteerd, dan weet je dat je uit die oudere fondsen wel weer geld zal terugkrijgen en dan kun je het percentage private equity in je portefeuille misschien wel wat verhogen.”
‘Het manisch-depressieve van de beurs is een raar gegeven voor ondernemers. Zij weten dat een bedrijf niet plots 10 procent meer of minder waard kan worden’
LODE LANGEDOCK, QUAESTOR
VASTIAU. “Dat klopt. Ik hou mijn hart vast als ik bepaalde initiatieven op de markt zie. Vermogensbeheerders willen producten aanbieden voor kleine beleggers, met private equity als onderliggende investering, maar met de mogelijkheid in en uit te stappen. Als iets illiquide is, kun je het niet liquide maken. We hebben in het verleden gezien dat vastgoedfondsen in de problemen raken als er een crisis komt.” LANGEDOCK. “Er is voor vermogens beheerders een belangrijke taak weggelegd om heel transparant uit te leggen hoe het proces in elkaar zit. Een fonds heeft een startperiode van vier of vijf jaar nodig om het geld te investeren. Het kapitaal van de investeerders wordt tijdens die periode opgevraagd. Daarom hebben wij één relatie beheerder die één op één met een klant werkt. We werken ook intergenerationeel en betrekken de kinderen van de klant erbij. Ook als er een overlijden is, moeten de stortingen blijven gebeuren. Die verplichting gaat over naar de volgende generatie. We moeten de klanten daarom heel waakzaam informeren. “Vandaag komen mensen ons specifiek voor private equity opzoeken. Onze klanten zijn onze ambassadeurs. Zij raden ons aan bevriende ondernemers aan. Zo groeien wij en zo groeit het deel private equity in het totale vermogen in beheer. Wij beheren ongeveer 2,1 miljard euro voor onze klanten: 900 miljoen euro aan beursgenoteerde beleggingen, 900 miljoen euro in private equity en 300 miljoen euro in private debt. Daarnaast hebben onze klanten nog eens 800 miljoen euro aan investeringen in private equity toegezegd, die de komende drie à vier jaar zullen worden opgevraagd.”
